Deze maand staat bij Xpozer in het teken van dieren. Daarbij hoort natuurlijk een themablog. Denk je ook gelijk aan foto’s van knuffelige konijntjes en schattige puppy’s? Onze huisdieren leveren natuurlijk lieve foto’s op. Maar heb je je weleens verdiept in de wereld van insecten? Niet altijd zo schattig misschien, maar wel heel interessant! Macro-objectieven zijn bij uitstek geschikt om insecten en andere kriebelige beestjes te fotograferen.
Foto’s van insecten leveren mij altijd enorm veel jeuk op, maar tegelijkertijd fascineren ze me. Je ziet de beestjes van zó dichtbij en ziet details die je anders nooit kunt zien. Hoe fotografeer je insecten eigenlijk het best? En durf jij die dan uitvergroot aan de muur te hangen?
Macro-objectief
Op de vraag ‘hoe fotografeer je insecten?’ is het antwoord eigenlijk heel simpel. Met een macro-objectief! Met een macro-objectief kun je heel dicht op je onderwerp komen. Je scherptediepte is heel klein, en het vergt wat oefening. Gebruik een statief en zorg dat je weet wat de ‘werkafstand’ van je objectief is. Dit houdt in: de afstand van de voorkant van de lens naar het te fotograferen insect. Verdiep je in deze afstanden voordat je een keuze maakt voor een macro-objectief, want het is een flinke investering!
Er zijn ook macro-objectieven die kunnen zoomen, dit is wel zo handig bij het fotograferen van insecten. Hiermee voorkom je dat je de beestjes wegjaagt door te dichtbij te komen. Ook een goede beeldstabilisatie is de investering waard. Met macro is de kleinste bewegingsonscherpte al desastreus voor het eindresultaat.
Insecten fotograferen zonder macro-objectief?
Macro-objectieven kunnen dus heel prijzig zijn, maar gelukkig zijn er alternatieven voor! Zo zijn er tussenringen die jouw eigen objectief geschikt maken voor macrofotografie en zijn er zelfs ringen die het mogelijk maken om jouw lens omgekeerd op je camera te zetten om tot een macro-objectief te komen. Deze hebben wel al gauw een iets mindere scherpte dan echt macro-objectief. Doe eerst goed onderzoek voor je een aankoop doet. Voor ieder budget is er wel een optie.
Light, camera, insect, action!
Zo, nu je een keuze hebt gemaakt voor een objectief, kun je beginnen met fotograferen. Het leuke van macrofotografie is dat het overal kan! Je hebt wel aardig wat licht nodig, dus overdag op je balkon of in je tuin is het beste. Je vindt tussen je planten vast wel een mooi beestje. Of een lelijke. Want, laten we eerlijk zijn, er zijn ook echt heel lelijke insecten bij, zeker van zo dichtbij! Heb je bijvoorbeeld weleens een lieveheersbeestje van heel dichtbij gezien? Echt niet zo schattig meer.
Hoe ga je te werk?
We hebben een stappenplan voor je uitgedacht en geven macro-tips.
Stap 1: Vind je onderwerp
De leukste macro-onderwerpen zijn die onderwerpen die je verrassen. Zoals het lieveheersmonster hierboven. Nog een goed voorbeeld is de spin (oké, oké, het is geen insect, maar dat maakt het niet een minder goed foto-onderwerp!).
Zorg dat je onderwerp niet van je weg kan schrikken. Veel dieren zullen vluchten als je te dichtbij komt. Maak dus rustige bewegingen en stoot niet tegen bladeren of takken aan in hun omgeving. Je onderwerp moet goed bereikbaar zijn voor je. Je zult vaak door je knieën moeten zakken om insecten goed dichtbij je lens te krijgen.
Stap 2: Kies de juiste instellingen
Bij macrofotografie is het heel belangrijk dat je goed scherpstelt. Je hebt maar een heel kleine scherptediepte, dus als je er ook maar een klein beetje naast zit, is het onderwerp onscherp. Tenzij je wil focussen op een bijzonder detail, zoals bijvoorbeeld een vleugel, stel je scherp op de ogen. Het geeft vaak een vreemd en misplaatst gevoel als de ogen onscherp in beeld zijn.
Hierbij de hoe-moet-dat-dan-checklist:
✓ Kies voor een klein diafragma (hoog f-getal).
✓ Kies een korte sluitertijd (1/100 of kleiner).
✓ Je zult voldoende moeten bijlichten, want met zo’n klein diafragma en korte sluitertijd wordt je foto donkerder.
✓ Zet je ISO hoger om voldoende licht binnen te laten.
✓ Handmatig scherpstellen is vaak nodig voor dit precieze werk.
Stap 3: Kies de beste foto uit (wat is nou eigenlijk een geslaagde macro-foto?)
Hoe fotografeer je insecten op een zo interessant mogelijke manier? Hierbij de belangrijkste factoren op een rij:
- De juiste scherpte op de juiste plek
Het is zo zonde als de scherpte net naast de ogen of naast die mooie vleugel is gekomen. Daarom let je extra goed op en stel je handmatig de scherpte in. Gebruik ook een statief om teleurstellingen te voorkomen. - Een mooie achtergrond
Bij macrofotografie speelt de achtergrond een belangrijke rol. Kies een camerastandpunt waarbij je een mooie achtergrond hebt achter je onderwerp. Een groen blad of juist een schaduwplek die helemaal zwart wordt in je macrofoto kunnen je onderwerp er mooi doen uitspringen. - Een interessante compositie
Uiteraard geldt deze regel bij alle vormen van fotografie en dus ook bij macrofotografie. Let op je compositie. Neem zo nodig een ruimer beeld op, je kunt altijd nog croppen!
De rustige achtergrond geeft een mooi, zacht beeld aan deze foto. Er is goed scherpgesteld op de ogen en de compositie is rustig en prettig.
Oefening baart kunst!
Dus, hoe fotografeer je insecten? Zorg voor een goede scherpte op de gewenste plek, houd voldoende afstand om de insecten niet af te schrikken, kies een mooie achtergrond met een goede compositie. Je bent dan al goed op weg naar de mooiste foto’s!
Ga met dit stappenplan eens op onderzoek uit in je tuin, op je balkon, of maak een wandelingetje op zoek naar insecten om te fotograferen. Misschien (waarschijnlijk) heb je wel insecten of spinnen in huis! Zorg voor voldoende licht, en jaag de beesten niet weg door te wild te bewegen. Stel je camera goed in, en probeer eens wat instellingen uit. Je zult versteld staan van de wereld die voor je opengaat als je insecten en andere kleine kruipende beestjes van zo dichtbij kunt bewonderen!
